Đức Thánh Cha Phanxicô: Đừng tục hóa lễ Giáng sinh; sống những bất ngờ từ Thiên Chúa

Lễ Giáng sinh đầu tiên trong lịch sử đầy những điều ngạc nhiên, bất ngờ, đối với Mẹ Maria, với thánh Giuse, với các mục đồng. Ngạc nhiên lớn nhất chính là Thiên Chúa đến thế gian trong thân phận một hài nhi bé nhỏ, sinh ra trong hang đá nghèo hèn. Mẹ Maria đã đón tiếp Chúa với niềm tin tín thác, thánh Giuse mở lòng đón nhận thánh ý Chúa, các mục đồng hân hoan chạy đi gặp Người. Hãy để mình được bất ngờ từ Thiên Chúa.

Chỉ còn 6 ngày nữa là đến lễ Giáng sinh. Vì thế, trong bài giáo lý tại buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 19/12, ĐTC Phanxicô đã trình bày về những điều ngạc nhiên trong lễ Giáng sinh đầu tiên và mời gọi các tín hữu đừng hiểu sai về cách mừng lễ Giáng sinh, đừng tục hóa lễ Giáng sinh nhưng hãy tự hỏi xem Chúa Giêsu thích chúng ta mừng lễ Giáng sinh như thế nào.

ĐTC bắt đầu bài giáo lý với nhận xét rằng: Các cây thông, những đồ trang trí, đèn điện ở khắp mọi nơi nhắc rằng Giáng sinh năm nay cũng là một ngày lễ hội. Chiếc máy quảng cáo mời người ta trao đổi những món quà mới lạ để tạo cho nhau sự ngạc nhiên. Nhưng đây có phải là ngày lễ mà Thiên Chúa yêu thích không? Đâu là lễ Giáng Sinh mà Chúa mong muốn? Những món quà nào, những ngạc nhiên nào mà Thiên Chúa đang chờ đợi?

Giáng sinh đầu tiên trong lịch sử đầy những điều ngạc nhiên

Chúng ta hãy quan sát ngày Giáng sinh đầu tiên trong lịch sử để khám phá điều Chúa yêu thích. Lễ Giáng sinh đầu tiên trong lịch sử đầy những điều ngạc nhiên. Bắt đầu từ Mẹ Maria, vị hôn thê của thánh Giuse: thiên thần hiện ra với Mẹ và thay đổi cuộc đời của Mẹ. Từ một trinh nữ Mẹ sẽ trở thành bà mẹ.

Rồi đến lượt thánh Giuse, được gọi làm cha của đứa con mà ngài không sinh ra. Cao trào của câu chuyện là khi đứa con xuất hiện vào thời điểm không được chờ đợi nhất, là khi Mẹ Maria và thánh Giuse đã hứa hôn và theo Luật Do thái họ chưa thể chung sống. Trước xì-căng-đan đó, nếu theo cách xử thế khôn ngoan của thời đó, thánh Giuse nên ruồng bỏ Mẹ Maria để cứu lấy danh dự tốt đẹp của ngài; nhưng dù có quyền đó, thánh nhân làm mọi người ngạc nhiên: để không làm tổn hại đến Mẹ Maria, thánh nhân nghĩ đến việc rời bỏ Mẹ cách kín đáo, dù có khi phải trả giá cho việc làm này là chính thanh danh của ngài.

Rồi lại một điều ngạc nhiên khác nữa: Trong giấc mơ, Thiên Chúa đã thay đổi kế hoạch của thánh Giuse và yêu cầu thánh nhân đón nhận Mẹ Maria về với mình. Khi Chúa Giêsu đã chào đời, khi mà thánh Giuse đã có những kế hoạch cho gia đình thì trong giấc mơ, ngài được Chúa bảo hãy trỗi dậy và đi sang Ai cập. Tóm lại, Giáng sinh đem đến những thay đổi bất ngờ cho cuộc sống. Và nếu chúng ta muốn sống lễ Giáng sinh, chúng ta phải chuẩn bị tâm hồn mình sẵn sàng trước những ngạc nhiên, nghĩa là sẵn sàng cho một sự thay đổi đời sống cách bất ngờ.

Chúa Giêsu sinh tại Belem là ngạc nhiên lớn nhất

Nhưng chính trong đêm Giáng sinh, bất ngờ lớn nhất xảy đến. Đấng Tối Cao là một hài nhi bé nhỏ. Ngôi Lời trở thành một trẻ sơ sinh, theo nghĩa đen là “không nói được. Không có các vị lãnh đạo chính quyền thời đó  hay các vị đại sứ, đón tiếp Đấng Cứu Thế mà chỉ có các mục đồng đơn sơ, những người đang làm việc trong đêm tối và bị bất ngờ bởi lời loan báo của các thiên thần, nhưng không chậm trễ chờ đợi, họ đã chạy đi gặp Người. Ai mà chờ đợi điều đó xảy ra? Giáng sinh là việc cử hành điều chưa bao giờ xảy ra của Thiên Chúa, hay nói cách hay hơn, là cử hành một Thiên Chúa chưa từng được biết như thế, là điều đảo lộn các lý luận và chờ đợi của chúng ta.

Giáng sinh khai mở một kỷ nguyên mới

Do đó, cử hành lễ Giáng sinh là đón nhận những điều ngạc nhiên từ Trời cao đến trên trái đất này. Chúng ta không thể sống “những điều của thế giới này trên trái đất này”, khi mà Trời cao đã mang đến thế gian những điều mới mẻ. Giáng sinh khai mở một kỷ nguyên mới, nơi mà cuộc sống không theo những lập trình cứng ngắc nhưng là trao tặng; nơi người ta không sống vì mình, theo những sở thích riêng của mình, nhưng sống cho Chúa; và với Thiên Chúa, bởi vì Giáng sinh của Thiên Chúa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta, Đấng sống cùng chúng ta, bước đi cùng chúng ta.

Để mình được những điều ngạc nhiên đánh động

Sống biến cố Giáng sinh là để cho mình được những điều mới mẻ ngạc nhiên đánh động. Giáng sinh của Chúa Giêsu không mang lại hơi ấm bảo vệ của lò sưởi nhưng là một sự rùng mình thiêng liêng làm rung chuyển lịch sử. Giáng sinh là chiến thắng của sự khiêm nhường trước sự kiêu ngạo, của sự đơn giản trước sự giàu sang, của thinh lặng trước ồn ào, của cầu nguyện về “thời gian của tôi”, của Thiên Chúa trên “cái tôi” của tôi.

Cử hành Giáng sinh như Chúa Giêsu, Mẹ Maria, thánh Giuse, các mục đồng

Như thế, chúng ta phải cử hành lễ Giáng sinh thế nào cho thích hợp? ĐTC giải thích: Cử hành lễ Giáng sinh là cử hành với Chúa Giêsu, Đấng đã trở nên nghèo khó vì chúng ta và Người xuống thế với những ai cần đến chúng ta. Đó là cử hành như Mẹ Maria: tín thác, vâng phục Thiên Chúa, ngay cả khi không hiểu điều mà Thiên Chúa sẽ làm. Đó là cử hành như thánh Giuse: đứng dậy thi hành điều Thiên Chúa muốn, ngay cả khi nó không theo các kế hoạch của chúng ta. Thánh Giuse ngạc nhiên: trong Tin mừng thánh Giuse không bao giờ nói điều gì, không có lời nào của thánh Giuse được thuật lại trong Tin mừng; và Thiên Chúa nói với ngài trong sự thinh lặng, ngay trong giấc mơ. Giáng sinh là chọn lựa tiếng nói âm thầm của Thiên Chúa hơn là sự ồn ào huyên náo của chủ nghĩa tiêu thụ. Nếu chúng ta biết ở bên hang đá trong thinh lặng, Giáng sinh cũng sẽ là một sự ngạc nhiên đối với chúng ta, chứ không phải là một điều đã nhìn thấy, đã xưa rồi. Thinh lặng trước hang đá: đây là lời mời gọi cho lễ Giáng sinh. Bạn hãy dành chút thời gian, đến trước hang đá và thinh lặng. Bạn sẽ cảm thấy, sẽ nhìn thấy điều ngạc nhiên.

Đừng tục hóa lễ Giáng sinh

ĐTC nhận xét rằng: Tuy nhiên, thật không may, người ta có thể nhầm lẫn về ngày lễ và yêu thích những điều bình thường của thế gian hơn là những điều mới mẻ từ Trời. Nếu Giáng sinh vẫn chỉ là một ngày lễ truyền thống đẹp đẽ, nơi mà chúng ta là trung tâm chứ không phải là Thiên Chúa, thì nó sẽ chỉ là một cơ hội bị đánh mất. Xin anh chị em đừng tục hóa lễ Giáng sinh! Chúng ta đừng bỏ qua việc mừng lễ, như ngày xưa đó, khi “Người đến giữa dân Người và họ đã không đón tiếp Người” (Ga 1,11). Ngay từ đầu Tin mừng của mùa Vọng, Chúa đã cảnh giác chúng ta, khi yêu cầu chúng ta đừng để cho mình trở nên nặng nề vì chè chén say sưa và lo lắng sự đời (LC 21,24). Trong những ngày này, người ta vội vàng như thể chưa bao giờ trong suốt năm. Nhưng mà như thế là người ta làm trái ngược lại điều Chúa Giếu mong muốn. Chúng ta đổ lỗi cho nhiều thứ phải làm trong ngày, cho thế gian này qua mau quá. Tuy nhiên, Chúa Giêsu đã không đổ lỗi cho thế gian, Người yêu cầu chúng ta đừng để mình bị lôi kéo, nhưng tỉnh thức cầu nguyện trong mọi lúc.

Sẽ là lễ Giáng sinh, nếu…

ĐTC nhắc nhở các tín hữu: Sẽ là lễ Giáng sinh nếu, như thánh Giuse, chúng ta dành chỗ cho thinh lặng; nếu, như Mẹ Maria, chúng ta thưa với Chúa “này con đây”; nếu, như Chúa Giêsu, chúng ta sẽ ở gần bên những người cô đơn; nếu, như các mục đồng, chúng ta sẽ đi ra khỏi những tường rào cản trở chúng ta để ở với Chúa Giêsu. Sẽ là lễ Giáng sinh nếu chúng ta tìm thấy ánh sáng nơi hang đá đơn hèn ở Bêlem. Nó sẽ không phải là lễ Giáng sinh nếu chúng ta tìm những ánh sáng lung linh của thế giới, nếu chúng ta chỉ chất đầy quà cáp, những bữa ăn tiệc tùng mà không giúp đỡ ít nhất là một người nghèo, giống như Thiên Chúa, bởi vì vào đêm Giáng sinh Thiên Chúa đã trở nên nghèo khó.

Hãy để Chúa Giêsu làm chúng ta ngạc nhiên

Cuối cùng, ĐTC chúc mừng Giáng sinh đến các tín hữu, ngài nói: “Anh chị em quý mến, tôi chúc mừng Giáng sinh đến anh chị em, một Giáng sinh đầy những bất ngờ của Chúa Giêsu! Có thể nó có vẻ là những bất ngờ không như ý nhưng là điều Thiên Chúa yêu thích. Nếu chúng ta đón nhận những bất ngờ đó thì chính chúng ta sẽ làm cho mình trở thành một bất ngờ tuyệt vời. Mỗi người trong chúng ta dấu ẩn trong lòng mình khả năng biết ngạc nhiên. Trong Giáng sinh này, chúng ta hãy để cho Chúa Giêsu làm cho chúng ta ngạc nhiên.

Hồng Thủy